Hakorośl - monografia dr Różańskiego

[adampupka]

Hakorośl rozesłana – Harpagophytum procumbens DC
Czarci Pazur, Diabelski Pazur
Rodzina: Pedaliaceae (połapkowate)
Henryk Różański

Ogólny opis   
Hakorośl rozesłana, czyli czarci pazur to bylina dorastająca do około 60 cm wys. i 150 cm długości (roślina płożąca się); korzenie bulwiaste (przybyszowe); liście drobne, dłoniastoklapowane; kwiaty czerwone z żółtym środkiem, pojedyncze w kątach liści; owoc – wydłużona torebka pokryta kolcami, podobna do łapki z pazurami. Hakorośl występuje w Afryce Południowej.

Surowiec
Surowcem są korzenie, zbierane po przekwitnięciu rośliny: korzeń hakorośli - Radix Harpagophyti. Z korzeni sporządza się proszek: Pulves Harpagophyti, ekstrakt płynny i suchy – Extractum Harpagophyti, które następnie służą do wyrobu tabletek, nalewki, kapsułek, maści.
Surowiec jest opisany w Farmakopei Szwajcarskiej: Swiss Pharmacopoeia = Ph. Helv. VII. kładniki czynneW korzeniu hakorośli występują glikozydy irydoidowe (do 3%, przeciętnie 1,5-2%): harpagozyd, harpagid (C15H24O10), prokumbid, werbaskozyd, izoakteozyd, ponadto trójterpeny (kwas oleanolowy), flawonoidy (kwercetyna, kemferol, luteolina), fitosterole (w tym beta-sitosterol), woski, tłuszcze, fenolokwasy.

Działanie
Przeciwzapalne, przeciwreumatyczne, przeciwbólowe, pobudzające wydzielanie soków trawiennych, poprawiające trawienie, przeciwartretyczne, żółciopędne.

Wskazania
Choroby reumatyczne, artretyzm, bóle mięśni i stawów, artretyzm, niedokwaśność i bezsoczność żołądka, zaburzenia przepływu żółci, stany zapalne wątroby, wirusowe zapalenie wątroby, stany zapalne ścięgien i więzadeł, kontuzje sportowe, nerwobóle, zapalenie wielonerwowe, rwa kulszowa.   
Przeciwzapalne i przeciwbólowe właściwości hakorośli mogą być wykorzystane także w stanach zapalnych narządów rodnych (np. zapalenie przydatków, zapalenie sromu, upławy, zapalenie jąder), chorobach alergicznych, chorobach przeziębieniowych, chorobach zakaźnych i chorobach autoimmunologicznych (autoagresja, np. łuszczyca, toczeń rumieniowaty, ziarnica, twardzina). Preparaty hakorośli korzystnie działają również w przypadku trądzików (hamują stany zapalne) i przewlekłych schorzeniach oczu oraz uszu na tle infekcji bakteryjnych i stanów zapalnych z wysiękiem. Surowiec może zastąpić ziele świetlika, zawiera bowiem również glikozydy irydoidowe (okłady z naparu, równoczesne picie naparu lub nalewki). Dawkowanie preparatów galenowych

Pulves Harpagophyti – 3-5 g dziennie, np. 1 g co 6 godzin; w przypadku chorób artretycznych i reumatycznych przez wiele miesięcy.

Ekstractum Harpagophyti 2:1 (2 części rozdrobnionego korzenia na 1 część alkoholu) – 1200-2500 mg dziennie.

Tinctura Harpagophyti 1:3 (1 część rozdrobnionego korzenia na 3 części alkoholu 40-60%): 5 ml 3 razy dziennie.

Infusum Harpagophyti (napar) 3-4%: wypić w 3 porcjach (3-4 g rozdrobnionego korzenia na 100 g wrzącej wody, przykryć, odstawić na 30 minut, przecedzić, dopełnić brakującą ilość wody do 100 g, najlepiej przepłukując odcedzony korzeń gorącą wodą powtórnie). Można stosować do okładów, płukania i przemywania ma skórę i błony śluzowe.

Preparaty gotowe:   
1. Pagosid – zawiera w 1 kaps. 410 mg ekstraktu 2:1; 1-2 tabl. 3 razy dziennie; 1 tabletka zawiera 6 mg herpagozydu.
2. Harpagon – tabl. powl. 150 mg
3. Reumaphyt – kaps. 250 mg
4. Reumaherb – 1 tabletka zawiera 0,40 mg harpagozydu.
Istnieją także preparaty dla zwierząt oparte na wyciągu z hakorośli. Podawane są zwierzętom domowym w przypadku stanów zapalnych i bólowych stawów