|
|
Henryk S. Różański
Łuszczyca - Psoriasis etiologia, objawy i przebieg,
leczenie dawne i współczesne leki
przeciwłuszczycowe - Antipsoriatica
Metody leczenia łuszczycy o ciężkim przebiegu i opornej na
terapię klasyczną Leczenie wewnętrzne 1. Methotrexate – jest lek
cytostatyczny i immunosupresyjny, który hamuje reakcje autoimmunologiczne,
jakie obserwuje się w przebiegu łuszczycy. Hamuje syntezę DNA i białek
enzymatycznych regulujących przebieg podziału komórek. Nadmierne podziały
keratynocytów obserwowane w łuszczycy zostają zahamowane przez omawiany lek. Hamuje również syntezę niektórych
białek strukturalnych, których zaburzenia również obserwuje się w łuszczycy.
Łatwo przenika z jelit do krwi. Stosowany jest łuszczycowego zapalenia
stawów, łuszczycy o ciężkim i rozległym przebiegu, łuszczycy nie poddającej
się leczeniu standardowemu. Lek wykorzystywany jest również w leczeniu
nowotworów, reumatoidalnego zapalenia stawów i kolagenoz. Metotreksatu nie
wolno podawać równocześnie z tetracyklinami, salicylanami i sulfonamidami, bo
te nasilają jego toksyczność. Przeciwwskazany
jest w leukopenii i trombocytopenii. Nie należy go oczywiście podawać
kobietom ciężarnym i karmiącym piersią. Jest to lek toksyczny, uszkadza bowiem szpik kostny, wywołuje bóle
brzucha i zaburzenia trawienia, może uszkodzić nerki, wątrobę i płuca (zmiany
zwłóknieniowe). Jest również toksyczny dla włosów - hamuje ich wzrost i regenerację. Stosuje się dawki 10 mg
1 raz w tygodniu przez 1-3 miesiące, zależnie od charakteru łuszczycy i
stopnia zanikania objawów. Preparaty handlowe: Methotrexat (Wyeth Lederle,
Lachema, Knoll) – tabl. 10 mg; MTX (Hexal) – tabl. 10 mg, Trexan (Orion) –
tabl. 10 mg, Lantarel (Lederle) – tabl. 10 mg, Metex (Medac) – tabl. 10 mg,
Maxtrex (Pharmacia and Upjohn) – tabl. 10 mg. Bardziej efektywnie działają preparaty metotreksatu
podawane pozajelitowo (0,2-0,4 mg/kg masy ciała 1 raz na tydzień). 2. Ciclosporine
–
polipeptyd wytwarzany przez grzyb Tolypocladium inflatum o właściwościach
immunosupresyjnych. Hamuje syntezę limfokin oraz reakcje immunologiczne humoralne
i komórkowe. Jest znacznie bezpieczniejsza od metotreksatu wyżej opisanego,
nie uszkadza szpiku kostnego. Hamuje odczyny autoimmunologiczne i hamuje
nadmierne podziały keratynocytów. Jest stosowana w leczeniu łuszczycowego
zapalenia stawów, łuszczycy skóry o ciężkim przebiegu i opornej na inne
metody leczenia. Dawkowanie: doustnie
początkowo 5 mg/kg masy ciała/dobę (podzielić na dwie porcje), po
tygodniu dawkę zmniejszyć do 2,5 mg/kg masy ciała/dobę (dawkę podzielić na
dwie porcje). Preparaty handlowe: Sandimmun
(Novartis) – kaps. 10, 25, 50 I 100 mg, roztwór do picia – 1 ml zawiera
100 mg substancji czynnej; Neoral (Novartis) – kaps. 25 i 100 mg, roztwór do
picia (1 ml zawiera 100 mg substancji czynnej).
W każdym przypadku, obok wybranego
immunosupresyjnego leku Ciclosporine lub Methotrexate należy doustnie zażywać: -
Preparat selenu – wymagana dawka selenu to 200 ug/dobę,
np. preparat Selenium ACE (Wassen) zawiera 100 ug selenu zatem należy zażyć 1
tabl. 2 razy dz. -
Witamina E (tocopherolum) w dawce 400 mg/dobę (2 kaps. 100 mg 2
razy dz.) -
Preparat cynku – 30 mg/dobę, np. Zincas forte zawiera 25 mg cynku, a
Zincas zwykły 5 mg cynku w 1 tabletce, zatem należy zażyć 1 tabl. forte i 1
tabl. zwykłą. Bio-Zink zawiera 15 mg cynku 1 tabl. – 1 tabl. 2 razy dz. -
Witamina B12 – domięśniowo 100-1000 ug 1 raz na tydzień
przez 6 miesięcy. -
Kwercetyna = quercetyna - Quercetin – 500 mg 3 razy dz. przed jedzeniem – w handlu
znajdują się kapsułki 250 mg, które kosztują zależnie od producenta 14-26 dolarów. Niestety brak
polskich odpowiedników gotowych; dawniej były u nas krople Rutisol
zawierające w składzie kwercetynę, niestety zostały skreślone z lekospisów,
co pozostawiam bez komentarza, bo już nie mam siły jak patrzę na wyniszczanie
dobrych wartościowych i znacznie tańszych preparatów polskich. Niektóre
apteki w Polsce zajmują się sprowadzaniem leków zagranicznych. Tutaj podaję
link do dystrybutorów: http://misaga.ceti.com.pl/medicago/index.htm;
http://www.zooscape.com/cgi-bin/maitred/GreenCanyon/questc100479. Jeżeli kogoś
nie stać finansowo na te gotowe preparaty kwercetynowe proponuję pić napar z
następującej mieszanki ziołowej wyjątkowo bogatej w kwercetynę wolną i
związaną glikozydowo: Rp. Mieszanka bogata w quercetin Kwiat głogu Flos Crataegi – 1 cz. Kwiat kasztanowca Flos Aesculi – 1 cz. Kwiat bzu czarnego lub wiązówki Flos Sambuci nigri seu Flos
Ulmariae – 1 cz. Zioła zmieszać. 1 łyżkę ziół zalać 1 szkl. wody,
zagotować i odtsawić na 30 minut; przecedzić. Pić 2 razy dz. po 1 szkl. (ok.
200 ml) lub Rp. Mieszanka bogata w quercetin Liść jesionu - Folium Fraxini – 1 cz. Ziele dziurawca - Herba Hyperici – 1
cz. Sporządzić i dawkować jak
wyżej. -
Omega Triglycerides – 1000 mg/dobę – preparaty handlowe
Trienyl (Lek) – kaps. 500 mg; Rybasol (Pronowa Biocare) – kaps. 1000 mg; Epasel (Pharmarex) – kaps. 500 mg
(zawiera dodatkowo 25 ug selenu, co należy uwzględnić przy dawkowaniu
preparatu selenowego – 1 kaps. 2 razy dz.
Powyższe leki doustne trzeba
skojarzyć z lekiem zewnętrznym odpowiednio dobranym do rodzaju występującej
łuszczycy. Methotrexate lub ciclosporine w
ciężkich przypadkach łuszczycy należy skojarzyć z wybranym retinoidem
doustnym, np. z acitretin (preparaty Neotigason, Soriatane) – 50 mg/dobę
przez 4-8 tygodni, potem dawkę należy zmniejszyć do 25 mg/dobę. Leczenie zewnętrzne Tazarotene –
acetylenowy retinoid – zastosować do leczenia łuszczycy plackowatej
przewlekłej. Zmiany na skórze smarować 1 raz dz. Preparaty handlowe: Zorac – żel 0,05% lub 0,1%; Tazorac –
żel 0,05 lub 0,1%. Tacalcitol – analog calcytriolu –
zastosować do leczenia łuszczycy plackowatej. Zmiany smarować 1 raz dz.
Preparat handlowy Curatoderm – maść. 13-cis-retinoic acid, czyli isotretinoin – Isotrex (Stiefel Lab.) – żel 0,05% - zmiany łuszczycowe smarować 2 razy dz. |
Dokument i
receptury chronione prawami autorskimi
Serwis
luskiewnik
Poznań
2000-2004